Halkın sağlığı ile oynayanlara yönelik ilk defa Gaziantep 4. Asliye Ceza Mahkemesi Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) halk sağlığını tehdit edenlere verilecek cezaları düzenleyen 186'ıncı maddesinden ceza verdi. Bugüne kadar sektörde 2-3 kez kabahatler kanununa göre verilen hapis cezaları para cezasına çevrildiği için sağlıklı işlemiyordu.
Mahkeme halk sağlığı güvenliğini suiistimal eden Gaziantepli firmanın sahibi S.Y'ye, 1 yıl 1 ay 10 gün hapis ve 5 gün idari para cezası verdi. Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Başkanı (BYSD) Tahir Büyükhelvacıgil, karar için “Hepimizin gıda güvenliğini güvence altına alan bir karar. Tağşiş (hile) yaparak halk sağlığı ile oynayanların ‘gıdada hile yapıyorum, başıma bir şey gelmiyor' dönemi sona erdi” değerlendirmesi yaptı.
KABAHATLER'DEN CEZA ETKİSİZDİ
Gıdada üretilen ürünlerin etiketine içerisinde ne olduğunu bildirmeyerek hileli üretim yapan firmalara bugüne kadar 2-3 aylık hapis cezaları kesildiğine dikkat çekildi. Halk sağlığı güvenliğini suiistimal edene verilen cezaların kabahatler kanununa göre değerlendirilmesi ve bunun da para cezasına dönüştürülerek ertelenmesi nedeniyle de caydırıcılığının olmadığı belirtildi.
DERNEK GÖZ AÇTIRMADI
Bu kapsamda BYSD, hileli yağ imalatı konusunda takibe aldığı üreticilerden S.Y'nin firmasında 2015'te Gaziantep İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nden denetim yapması talebinde bulundu. Denetimde, firmanın ürettiği ayçiçeği yağından alınan numunenin Türk Gıda Kodeksine uygun olmadığı ortaya çıktı. Bunun üzerine Gaziantep Valiliği ve İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü firma ve sahibi S.Y hakkında suç duyurusunda bulundu. BYSD de son denetimde ortaya çıkan tağşiş (hile) ile ilgili, “Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde bozulmuş ve değiştirilmiş gıda bulunma” suçunun işlendiğini belirterek mahkemeye başvurarak davacı oldu.
AYÇİÇEK YAĞINA SOYA KATILMIŞ
İnceleme başlatan mahkemeye bilirkişi yaptığı değerlendirmede, ayçiçeği yağının içerisine soya yağının katıldığına dikkat çekti. Bu durumun Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu'nun ‘Gıda ve yemde taklit ve tağşiş yapılamaz' hükmüne açıkça aykırı olduğu, belirtilen bilirkişi raporunda yer aldı.
İLK KEZ 186'INCI MADDE İŞLETİLDİ
Yargılamada Gaziantep 4. Asliye Ceza Mahkemesi ilk defa halk sağlığını tehdit eden ürünlerle ilgili TCK'nın ilgili maddesine başvurdu. Halk sağlığını tehdit edenlere verilecek cezaların düzenlendiği 186'ıncı maddeyi işleten mahkeme, “bozulmuş veya değiştirilmiş gıda veya ilaç ticareti” suçunun işlendiğine hükmetti ve sanığa 1 yıl 1 ay 10 gün hapis ve 5 gün adli para cezası verilmesine karar verdi. Hükmün açıklanmasını geri bırakan mahkeme cezayı erteleyerek sanığın 1 yıl 6 ay denetim süresine tabi tutulması benimsendi.
TCK 186 NE DİYOR?
Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 186'ncı maddesinde şu hüküm yer alıyor: “Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde bozulmuş, değiştirilmiş her tür yenilecek veya içilecek şeyleri veya ilaçları satan, tedarik eden, bulunduran kimseye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve bin beş yüz güne kadar adlî para cezası verilir.”
EZBERLERİ BOZACAK
BYSD Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, “Mahkeme de ilk kez bu kadar uzun hapis cezasına hükmetti. Bu da hileli gıda üreten herkes için net bir mesaj. Artık yaptıkları yanlarına kar kalmayacak. Bu hepimizin gıda güvenliğini güvence altına alan bir karar. ‘Gıdada hile yapıyorum, başıma bir şey de gelmiyor' dönemi sona eriyor. Genelde hileli gıdada ‘para cezasını öderim, yoluma devam ederim' bakışı hakimdi. Oysa bu karar, tüm bu ezberleri bozacak nitelikte. Artık güvenilir gıdaya bir adım daha yakınız. Bu kararın gıda güvenliğiyle ilgili davalarda da emsal olmasını bekliyoruz” değerlendirmesi yaptı.
