‘Artık Astana'nın Fişini Çekelim'
ABD'nin Suriye Özel temsilcisi James Jeffrey, Türkiye, Rusya ve İran'ın garantörlüğünde yürütülen Astana sürecinde ilerleme sağlanamamasına atıfta bulundu ve “Artık Astana'nın fişini çekme zamanı” mesajını verdi.
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey geçtiğimiz günlerde Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu'nda soruları cevaplamış, orada da Astana toplantısında ilerleme sağlanamadığını vurgulamış, “Artık yola devam etme zamanı” mesajını vermişti.
James Jeffrey, ABD Dışişleri Bakanlığı'nda gazetecilerin Suriye krizine çözüm konusundaki sorularını yanıtladı. Toplantıda tarafların Aralık ayı sonuna kadar Suriye'nin yeni anayasasını hazırlayacak komisyonun kurulması yönünde adım atmasının beklendiği Astana toplantısı gündeme geldi. James Jeffrey toplantıda bu konuda ilerleme sağlanamadığını, sürecin artık sonuna gelindiğini söyledi. Jeffrey konuyla ilgili BM Suriye Temsilcisi Stefan de Mistura'nın Astana'da ilerleme sağlanamamasını kaçırılmış bir fırsat olarak nitelediği açıklamasına atıfta bulundu ve ABD'nin görüşünün Astana sürecinin fişinin çekilmesi gerektiği yönünde olduğunu belirtti.
James Jeffrey, Türkiye'nin Rusya ve İran ile Esat rejiminin vizyonuna boyun eğmediğini, Anayasa Komisyonu için Rusya ve İran'ın sunduğu rejim yanlısı listenin Türkiye tarafından kabul görmediğini savundu, bundan sonrasında çözüm için adres olarak BM'yi ve Cenevre sürecini adres gösterdi, Astana süreci için “Denediler ama başarısız oldular” diye konuştu.ABD'nin Suriye Temsilcisine Türkiye ve ABD arasındaki Menbiç Yol Haritası da soruldu. Jeffrey kendisinin de bölgedeki gelişmeleri gözlemleme şansı olduğunu söyledi, Türkiye ve ABD'nin bölgedeki ortak devriye misyonunu övdü, bölgenin nispeten güvenli ve istikrarlı olduğunu vurguladı.
Jeffrey'ye Menbiç konusunda YPG/PYD yetkilileriyle görüşüp görüşmediği soruldu. Jeffrey, “İşimi yapmak için kimle görüşmem gerekirse görüşüyorum” sözleriyle soruyu yanıtladı.
ABD'nin Suriye Özel Temsilcine Amerika'nın Suriye'de ikinci rol üstlenip üslenmediği ve Suriye Demokratik Güçleri ile çalışarak tehlikeli bir oyun oynayıp-oynamadığı sorusu yöneltildi. James Jeffrey, “Asıl Rusya tehlikeli bir oyun oynuyor. Suriye Demokratik Güçleri sahadaki müttefikimiz. Biz Suriye'de aktif bir rol üstleniyoruz” dedi.
James Jeffrey'ye Amerika'nın Suriyeli Kürtler konusundaki stratejisi soruldu. Jeffrey, “IŞİD'i yenilgiye uğratmak için Suriye'nin kuzeydoğusundaki unsurlarla çalışıyoruz. Bizim herhangi bir grupla herhangi bir siyasi gündemimiz yok” dedi, Suriye'nin toprak bütünlüğüne vurgu yaptı. James Jeffrey, “BM siyasi sürecini kabul eden her siyasi grupla çalışırız. Suriye'nin komşularına yönelik tehdit teşkil etmeyen ve teröre destek vermeyen gruplarlar çalışırız. Bizim pozisyonumuz bu” diye konuştu.
Dışişleri'nden Astana açıklaması
Astana'daki Suriye toplantısı devam ediyor. Konuyla ilgili Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Suriye'nin egemenliği ile toprak bütünlüğüne kasteden ve komşu ülkelerin milli güvenlikleri için tehdit oluşturan ayrılıkçı gündemlere karşı tutum teyit edilmiştir" denildi.
Suriye konulu yüksek düzeyli toplantıların on birincisi 28-29 Kasım 2018 tarihlerinde Astana'da düzenlendi.
Suriye toplantısı sonrası Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada şöyle denildi:
"Toplantıda ağırlıklı olarak Suriye ihtilafına siyasi çözüm bulunmasına yönelik çabalar eşgüdümlenmiş ve sahada yaşanan gelişmeler ele alınmıştır.
Bu çerçevede, Anayasa Komitesi'yle ilgili istişarelerin yoğunlaştırılması ve Komite'nin en kısa zamanda kurulması hususundaki ortak kararlılık ifade edilmiştir.
İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Muhtıra'nın uygulanmasına dair irade teyid edilmiş; İdlip'te ateşkesin kalıcı kılınmasının önemi vurgulanmıştır.
Ayrıca, terörizmle mücadele kisvesi altında sahada yeni gerçeklikler yaratma girişimleri reddedilerek, Suriye'nin egemenliği ile toprak bütünlüğüne kasteden ve komşu ülkelerin milli güvenlikleri için tehdit oluşturan ayrılıkçı gündemlere karşı tutum teyit edilmiştir.
Taraflar, Zorla Alıkonan/Kaçırılan Kişilerin Serbest Bırakılması, Cenazelerin Takası ve Kayıp Şahısların Akıbetinin Tespitine İlişkin Çalışma Grubu bünyesinde hazırlanan pilot proje çerçevesinde, Suriye'de muhalif gruplar ve rejim tarafından gözaltında tutulan bazı kişilerin 24 Kasım 2018 tarihinde karşılıklı ve eşzamanlı olarak serbest bırakılmalarından duydukları memnuniyeti dile getirmişlerdir.
Suriye konulu yüksek düzeyli toplantıların on ikincisinin önümüzdeki Şubat ayında Astana'da yapılması kararlaştırılmıştır."
